تبادل لینک هوشمند •محمّد،
•احمد،
•عبدالله،
•محمود،
•مهدى،
•برهان،
•حجّت،
•حامد،
•داعى،
•شريد،
•صاحب،
•غائب،
•قائم،
•خلف صالح،
•منتظر و ... .
كنيه هاى آن حضرت عبارتند از:
•ابوالقاسم- هم¬ كنيه پيامبر(ص) - ،
•ابوعبدالله،
•اباصالح.
مرحوم نورى ابو ابراهيم، ابوالحسن و ابوتراب را نيز از كنيه¬هاى ايشان شمرده است.
در اين¬جا پاره¬اى عناوين و صفات كه در ضمن زيارت¬هاى مختلفه و ادعيه مربوط به حضرت مهدي(عج) مورد تصريح قرار گرفته است، اشاره مي شود. با اين اميد كه دقّت و تأمّل در آن ها، ما را با شؤون مختلفه آن بزرگوار آشنا ساخته و مقاماتى را كه غالباً از لسان معصومين، در ضمن اين دعاها و زيارت¬ها براى امام دوازدهم بر شمرده شده، براي ما روشن¬تر شود.
براي امام مهدي(عج) بيش از 300لقب ذکر شده که هر يک بر بُعد خاصي از شخصيت و ويژگيهاي اخلاقي و روحي آن حضرت دلالت دارد. از جمله آن هاست:
•مهدي،
•منصور،
•قائم،
•حجتالله،
•صاحبالامر،
•خلف صالح،
•بقيةالله،
•منتقم،
•موعود،
•خاتمالاوصيا،
•داعي،
•باسط،
•ثائر،
•صاحب الزّمان،
•وليالله،
•خليفة الرّحمان،
•برهان،
•سيّد و
•منتظر.
قابل ذكر اين كه، تمام اين عناوين و اوصاف به طور خاص در مورد حضرت مهدي(عج) وارد گرديده، اگرچه بسيارى از آن ها در مورد ساير امامان بزرگوار اسلام نيز مي¬تواند مصداق داشته باشد.
1- مهدي:
يکي از مشهورترين نامهاي حضرت است.
امام باقر(ع) درباره دليل نامگذاري آن حضرت به اين اسم، ميفرمايد: « ... قائم آل محمّد(عج) را به اين دليل، مهدي مينامند که او، مردم را به آن دسته از اموري که برايشان پوشيده است، هدايت خواهد کرد.»
حضرت صادق(ع) نيز در اين باره ميفرمايد: « ... به آن حضرت، مهدي گفتهاند؛ زيرا او مردم را به امري که آن را گم کردهاند، هدايت ميکند.»
2- قائم:
يکي از القاب حضرت مهدي(عج) است.
امام رضا(ع) در تبيين دليل اين نامگذاري، ميفرمايد: « ... حضرت صاحب الامر(عج) را قائم ناميدهاند، چون او، به حقّ، قيام خواهد کرد.»
شيخ صدوق در کمال الدّين نقل ميکند که «صقر بن دلف» گفت: روزي از حضرت امام محمّد تقي(ع) پرسيدم: يابن رسول الله، چرا فرزند امام عسکري(ع) را قائم ناميدند؟!. آن حضرت فرمود: « ... براي اين که او اصل امامت را پس از فراموش شدن و روي¬گرداني بيش تر مردم از آن، دوباره مطرح خواهد ساخت.»
3- منتَظَر:
از امام جواد(ع) روايت شده است که حضرت مهدي(عج) را منتظَر مينامند چون دوران غيبت وي، بسيار طولاني خواهد بود. مخلصان امت با وجود طولاني شدن اين دوره، ظهور او را انتظار خواهند کشيد، ولي شک¬کنندگان، دچار ترديد خواهند شد و او را انکار خواهند کرد.
مرحوم آيت¬الله سيد محمّد باقر مجتهد سيستاني پدر آيت ¬الله ¬العظمي سيد علي سيستاني براي آن که به محضر امام مهدي(عج) شرفياب شود، چهل جمعه هر هفته در مسجدي از مساجد قم، ختم زيارت عاشورا آغاز مي¬کند.
ايشان مي¬فرمايد: در يکي از جمعه¬هاي آخر، ناگهان شعاع نوري را مشاهده کردم که از خانه هاي نزديک آن مسجدي که من در آن مشغول به زيارت عاشورا بودم، مي¬تابيد؛ حال عجيبي به من دست داد، از جاي برخاستم و به دنبال آن نور رفتم؛ در زدم، وقتي در را باز کردند، مشاهده کردم حضرت ولي عصر(عج) در يک از اتاق¬هاي آن خانه تشريف دارند و در آن اتاق جنازه¬اي مشاهده کردم که پارچه¬اي سفيد به روي آن کشيده بودند؛ وقتي من وارد شدم و اشک¬ريزان سلام کردم، حضرت به من فرمود: چرا اين گونه دنبال من مي¬گردي و رنج¬ها را متحمّل مي¬شوي؟!. مثل اين سيّد باشيد(اشاره به آن جنازه فرمود)، تا من دنبال شما بيايم. بعد فرمود: اين بانويي است که در دوران بي¬حجابي(رضاخان) هفت سال از خانه بيرون نيامد تا مبادا نامحرم او را ببيند.[1]
4- حجه ¬الله:
در دستهاي از روايتها و دعاها، امام(عج) را حُجّت يا حجّه ¬الله ناميدهاند. درباره دليل اين نامگذاري، نظرهاي گوناگوني بيان شده است. از جمله گفتهاند: خداوند تبارک و تعالي به وسيله آن حضرت بر بندگانش، اتمام حجّت ميکند و به همه پرسشها و شبهههاي آنان پاسخ ميدهد. به گونهاي که در سرپيچي از حقّ، براي هيچ کس، به آن هاي باقي نخواهد ماند.
برخي نيز گفتهاند: امام زمان(ع) حجه ¬الله است؛ به اين معني که حکومت الهي بر همه خلايق، به دست آن حضرت تحقّق خواهد يافت.
5- صاحب الامر:
امام مهدي(عج) را صاحب¬الامر نيز مينامند؛ زيرا آن حضرت، رهبر و پيشوايي است که خداوند تبارک و تعالي، پيروي از ايشان را بر همه بندگان خود، واجب دانسته است. از جمله در قرآن کريم ميفرمايد:«اي کساني که ايمان آوردهايد، از خدا و پيامبرش و صاحبان امر، پيروي کنيد.»
6- خلف صالح:
يکي ديگر از القاب امام مهدي(عج)، خلف صالح است که اين تعبير در سخنان ائمه اطهار(ع) بيش تر به چشم ميخورد.
امام صادق(ع) در اين باره ميفرمايد:«خلف صالح از فرزندان من است. مهديِ اين امّت اوست. نامش محمّد و کنيهاش، ابوالقاسم است که در آخر الزّمان، قيام خواهد کرد.»
مراد از خلف، جانشين است. آن حضرت را خلف صالح ميگويند؛ زيرا جانشين همه انبيا و اوصياي پيشين است و همه علوم، حالتها و ويژگيهاي آنان را در خود گرد آورده است.
7- بقيّة الله:
از جمله لقبهاي امام زمان(ع)، بقيّةالله است. درباره ناميده شدن آن حضرت به اين لقب، ديدگاههاي گوناگون، مطرح شده است؛
براي مثال، گفتهاند: اين تعبير، واژهاي جامع و کامل است که شخصيت و عظمت آن حضرت را بيان ميکند؛ زيرا آن حضرت، وارث آدم و يادگار کسي است که ملائکه بر او سجده کردند و همه موجودات در برابر او سر تسليم فرود آوردند.
هم¬چنين گفتهاند چون آن حضرت قيام کنند، به کعبه تکيه ميدهند و نخستين آيهاي که به زبان جاري خواهند ساخت، اين است: اگر مؤمن باشيد، بقيّة الله براي شما از هر چيز ديگر، بهتر است. آن گاه خواهد فرمود: « ... منم بقية الله و حجّت الهي و خليفه او براي شما».
از آن پس، هر کس که به ايشان سلام کند، از عبارت « اَلسَّلامُ عَلَيْکَ يا بَقِيَّةَ اللهِ في اَرْضِهِ» استفاده ميکند.
8- منتقم:
«منتقِم» از ديگر لقبهاي حضرت مهدي(عج) است. حضرت رسول اکرم(ص) در اينباره فرمود: « ... از جمله اوصاف مهدي آل محمّد اين است که انتقام مظلومان را از ستمگران خواهد گرفت. افزون بر اين، خود امام مهدي(عج) به احمد بن اسحاق نوشت: « ... من از دشمنان خداوند، انتقام خواهم گرفت.»
9- وارث:
در بعضي دعاها و سخنان ائمه(ع)، از حضرت مهدي(عج) با عنوان وارث ياد شده است. پيامبر اکرم(ص) در خطبه غديريه ميفرمايد:«آن حضرت، وارث علوم، کمالات، مقامات و منزلتهاي همه انبيا و اوصيا و پدران بزرگوارش خواهد بود.» به عبارت ديگر، همه آن چه انبيا و اوصيا داشتهاند، او يک جا خواهد داشت.
10- موعود:
موعود يکي از نامهاي مشهور آن حضرت است که تقريباً در همه اديان آسماني به آن معروف است. امام سجاد(ع) در تفسير آيه " ... وَ ما تُوعَدُون"، دليل اين نامگذاري را چنين بيان ميفرمايد: « ... مقصود، قيام قائم آل ¬محمّد(عج) است که وعده ظهور او به همه پيامبران و امتهاي گذشته داده شده است.»
بنابراين، در زيارت آن حضرت آمده است: سلام بر آن مهدي که خداوند وعده داده است که به واسطه او بين همه مردم، وحدت و يکپارچگي ايجاد کند.
11- خاتم الاوصيا:
از جمله لقبهاي حضرت مهدي(عج)، خاتمالاوصياست؛ زيرا آن حضرت، آخرين وصي پيامبراکرم(ص) و آخرين امام معصومند که با ظهور خود، نظام عدل اسلامي را در سرتاسر جهان، حاکميت خواهند بخشيد. از خدمتگزار امام عسکري(ع)نقل شده است که وقتي به حضور حضرت مهدي(عج) رسيدم، آن حضرت خود را با اين تعبيرها به من معرفي کردند:«منم خاتم الاوصيا که خداوند تبارک و تعالي به واسطه من، بلاها و فتنهها را از خاندان و شيعيانم، برطرف خواهد ساخت.»
12- داعي:
در يکي از زيارتها با تعبير «داعِيَ الله» از امام مهدي(عج) ياد شده است: اَلسَّلامُ عَلَيْکَ يا داعِيَ الله. درباره دليل اين نامگذاري نقل شده است که آن حضرت از جانب خداوند متعال مأموريت دارند تا مردم را به سوي پروردگارشان فرا خوانند.
13- باسط:
يکي از لقبهاي امام مهدي(عج) باسط است. باسط يعني کسي که نعمت و برکات را گسترده ميسازد. در زمان حکومت آن حضرت داد در همه جا گسترده خواهد شد. همه مخلوقات در سايه عدالت آن بزرگوار به آرامش و آسايش دست مييابند و از نعمتهاي الهي بهرهمند خواهند شد. هم چنين احکام حياتبخش اسلام در سرتاسر عالم مورد توجه قرار گرفته، زمينه تشکيل حکومت واحد جهاني بر اساس قوانين الهي فراهم خواهد آمد و ... .
14- تمام:
يکي از لقبهاي آن حضرت «تمام» است. امام مهدي(عج) را از آن جهت لقب تمام دادهاند که آن حضرت در کمالات اخلاقي، سجاياي انساني، شرافت نسب و خاندان، شوکت و عظمت، رأفت و محبّت و قدرت و سلطنت تام و بيعيب است و احدي از انبيا و اوليا به آن حدّ دست نيافتهاند و توفيقي که امام زمان(ع) در اجراي احکام الهي پيدا کرده هيچ يک از پيامبران و اوصيا پيدا نکرده است.
15- ناطق:
يکي از لقبهاي معروف امام مهدي(عج) لقب «ناطق» است. در زيارت عاشورا آمده است: « ... وَ اَنْ يَرْزُقَني طَلَبَ ثَارِکُمْ مَعَ اِمامٍ هُديً ظاهِرٍ ناطِقٍ»؛ از خداوند متعال درخواست ميکنم که توفيق انتقام گرفتن از دشمنان شما را به همراه امام و راهنماي ناطق روزيام کند. لقب ناطق را رسولخدا(ص) به حضرت مهدي(عج) دادند و در حديثي در معرفي تکتک ائمه اطهار:، بيان فرمودند. اين لقب از آن رو به امام عصر(عج) داده شده است که ائمه قبلي بر اثر تسلط دشمنان، بسياري از امور و اسرار را نميتوانستند بيان کنند؛ چون خطرهاي فراواني اساس اسلام را تهديد ميکرد. اما حضرت مهدي(عج) وقتي ظهور کنند از چنان قدرت و عظمتي برخوردار خواهند بود که تمام طاغوتها را سرکوب کرده، همه علوم و معارف را بدون هيچگونه نگراني بيان، و حکم خداوند را جاري ميفرمايند.
16- نور آل محمّد:
«نور آل محمّد» از لقبهاي حضرت مهدي(عج) است که ريشه قرآني دارد. توضيح آن که هر چند نام امام زمان(ع) در قرآن کريم ذکر نشده است ولي در روايات مربوط به تفسير آيات، در موارد متعدد برخي از آيات به اعمال و ويژگيهاي آنحضرت تفسير يا تأويل يا تطبيق شده است؛ به عنوان مثال آياتي چون " ... وَالله مُتِمُّ نورِهِ(خدا نور خودش را کامل خواهد ساخت) يا " ... اَشْرَقَتِ الاَرْضُ بِنورِ رَبِّها(زمين به نور پروردگارش روشن ميگردد) و " ... َهْدِي الله بِنورِهِ مَنْ يَشاءُ(خداوند هر کس را که بخواهد با نور خودش هدايت ميکند) به ولايت حضرت قائم(عج) و ظهور و ارشادات آن حضرت تفسير شده است.
و القابي چون:
•وجه¬الله:
مظهر جمال و جلال خدا، سمت و سوى الهى كه اولياى حقّ رو به او دارند.
•باب¬الله:
دروازه همه معارف الهى، درى كه خدا جويان براى ورود به ساحت قدس الهى، قصدش مي¬كنند.
•نورالله:
نور خاموشى¬ناپذير خدا، ظاهر كننده همه معارف و حقّايق توحيدى، مايه هدايت ره¬جويان.
•سلالة النّبوّة:
فرزند نبوّت، باقيمانده نسل پيامبران.
•عين الحيوة:
چشمه زندگى، منبع حيات حقّيقى.
•صاحب الزّمان:
اختيار دارِ زمانه، فرمانده كل هستى به اذن حقّ.
•ناموس العصر:
نگهدارنده زمان، كيان هستى دوران.
•نظام الدين:
نظام بخش دين.
•يعسوب المتقين:
پيشواى متقين.
نظرات شما عزیزان:
برچسب‌ها:
خبرنامه وب سایت:
آمار
وب سایت: